Ülkemizin kültür zenginliği ile çağdaş şehircilik standartlarında adını en çok duyduğumuz Kapadokya bölgesinin, tarih kokan yeri Avanos. Açık hava müzeleri, ünlü ve gezmek için birçok turistin akın ettiği vadileri, kaya kiliseleri, tabi ki peri bacalarıyla turizmin köprü bölgesi. Kültürel değerleriyle ön plana çıkmış Avanos, yerli yabancı herkesin gezip göreceği ve unutamayacağı bir yer. Kokusu, dokusuyla ve geçmişiyle Nevşehir’in en güzel ilçelerinden.  Şu anki ismini Selçuklu ordusunun kumandanlarından olan Evranos Bey’den aldığını söylenir. Yakın tarihteki bilgilere göre de, Avanos, ‘Enes’ ya da ‘Evenez’ olarak biliniyor.

Tarihi yapıları ile adeta bir roman olan Avanos’ta, Hristiyanlar ve Müslümanlar için pek çok tarihi eserler bulunur. Yüz binlerce turisttin geziler ile en uğrak noktasıdır. Tüm bu güzellikleriyle, Kızılırmak kenarına kurulan bu güzel ilçe turistlerin göz bebeği durumundadır. Eski binalarıyla, vadileriyle Avanos’ta gezilecek pek çok yer bulunur. Dar sokakları, beton binaları, dolambaçlı yollarıyla 100/ 150 yıllık tarih kokar. Yapılar genellikle taş ocaklarından elde edilen “kisir taşı” ile yığma olarak inşa edilmiştir. Avanos’ta evler genellikle iki katlıdır.  Evlere avluya geniş bir kapıdan girilir. Çardak ve odalar alt kattadır. Eğer ki misafirler ağırlanacaksa ve köşk ise, odalar üst katta bulunur.  Odalar genel olarak taş kemerlerle kaplıdır.  1998 yılında “Koruyucu İmar Planı” yürürlüğe girdiğinde birçok sanatçı Avanos’ta alıcı olmuştur.  Son yıllarda turizmin ilgi odağı haline gelen Avanos’ta çanakçılık ve halıcık turizminde çok etkilidir. Ayrıca “ev şarabı” kaynağı da Avanos’tur. Çanakçılık aslında bir el sanatıdır. Avanos’un turizmini canlı tutar. Aslında ata mesleği de diyebiliriz. Geçmişi Hititlere kadar uzanır. Dağlardan alınan topraklar, “işlik” ismi verilen çanak hanelerde işlenir ve 800-1200 derece pişer. Sonuç olarak çanak ürün ortaya çıkar.

Geçmişten günümüze çok değerli bir el sanatı olarak bilinen çanakçılık, Avanos turizmine de yaşam verir. Hititlere kadar uzanan tarihi ile tam bit ata mesleğidir. Avanos yakınlarında ki dağlardan getirilen topraklar, işlik ismi verilen çanak hanelerde ustalar tarafından işlenip, 800-1200 derece kadar bir ısı ile pişirilmesiyle çanak ortaya çıkar. İlk başlarda 250-300 kadar atölye ve çok sayıda çanak ustasına sahip olan sektör, şimdilerde turizmin de devreye girmesi ile kabuk değiştirmiş, el sanatı olma özelliğinden farklılaşarak daha karlı ve pratik olan al-sata evrilmiştir. Bu ise, “işlik”lerin sayısının azalmasına, yeni ustaların yetişmemesine sebep olmuştur. Sektördeki bu azalmaya rağmen, Avanos’ta hala çoğu geleneksel yöntemler ile çalışmaya devam eden 50 kadar “işlik” bulunmaktadır. Büyük kısmı doğal kaya oyma mağaralardan meydana gelen işlikler, daha çok Avanos merkezinde yoğunlaşmış olup, ziyaretçilerin ilgi odağı durumundadır.

Avanos’ta Gezilecek Güzellikler

Avanos birçok tarihi güzelliği bünyesinde bulunduruyor. Avanos’un tarihine, doğa güzelliklerine baktığımız zaman karşımıza çok kabarık bir liste çıkıyor.  Örneğin Avanos’ta muhakkak gezilecek yerler arasına giren Paşabağı. İlçeye 6 kilometre uzaklıkta olan Paşabağı turistlerin en çok ziyaret ettiği bölgeler arasında. Tarihi dokusu ve mimarisiyle oldukça ün kazanmış, ziyaret edilmesi yerler arasına girmiştir.  Yüzlerce peri bacasının bulunduğu bir alandır. Eşsiz doğal güzellikleriyle adeta insanın aklını başından alır. Daha sonra Avanos’ta gezilecek yerlerden en önemlisi Çanak Atölyeleri geliyor. Şehrin kültürünü özümseyen Çanak Atölyeleri daha çok yaz aylarında gezmekte fayda var.  Vazo, tabak gibi pek çok ürünün imalatı bulunan çanak atölyeleri çok popülerdir.

Gelelim Avanos’ta Zelve Vadisi’ne. Açık hava müzesiyle, turistlerin ilgi odağı haline gelen Zelve Vadisi içerisinde pek çok turistlik yapı bulundurur. Özellikle kilise, manastır ve yer altı sığınıklarıyla bilinir. Farklı yapılarıyla birçok turistin gözde bölgesidir. Ayrıca Zelve Vadisi, yılın her günü açık durumundadır.  Avanos merkezine 12 kilometre olan Belha Manastırı ise, özel araçlarla gidilecek bir bölge. İçerisinde kilise bulunduruyor. Pek çok hikâyeye konu olan Belha Manastırı tarihi ve geçmişiyle herkesin görmesi gereken bir yer. Belha Manastırı’nın mimarisi de çok farklıdır bu yüzden fotoğrafçılık yapmak ve burada birbirinden farklı pozlara eşlik eden yapılarla daha çok tercih edilir.

Muhteşem Saruhan Kervansarayı. Yüksek duvarlardan oluşan, 1249 yılında Selçuklu Sultanı İzzettin Keykavus döneminde kurulmuş olan Saruhan Kervansarayı kullanılan taşın renginden ötürü “Saruhan” adını almıştır.

Güllere Kilisesi de görülecek en güzel yerlerden biri. Daha çok Hristiyan turistlerin sıklıkla gittiği ve ziyaret ettiği bir kilise. İçerisinde pek çok dini motif barındırıyor. Bu bölge en çok kiliseleriyle meşhur. Burada bulunan kilisenin diğer adı Üç Haçlı Kilisesi olarak geçer.

Avanos Evleri

Bütün haşmetiyle tabi ki Tarihi Avanos Evleri. Tarihi çok eskilere dayanan Avanos Evleri, ilçenin adeta sembolü. Yerli yabancı turistlerin en merak ettiği yerlerden biri. Mimari yapısının hala bozulmamış olması da bölgeye hoş bir özellik veriyor.  Köylülerin yaşadığı tarihi evlerde konaklama da yapılıyor. Tarihi Avanos Evleri’ni gezmek isterseniz, konaklama yapacağınız pek çok evde konaklayabilirsiniz. Avanos’un eşsiz dokusuna daha çok hâkim olmak için burada birkaç gün kalmak, geziniz için iyi olabilir.

İşte Özkonak Yeraltı Şehri!  İdiş Dağı’nın volkanik tüf tabakasının olduğu yere inşa edilmiş olan bu yeraltı şehri, görenleri hayrete düşürüyor. Tasarımı çok ilginç düşünülmüş. Tüm detaylar düşünülmüş. Düzgün oyulmuş, dar tüneller, kapı görevi gören ağır tırhız taşları. 4 kattan oluşan Özkonak Yeraltı Şehri’nin gizemli bir görüntüsü var. Mağaralar ve höyükler açısından çok zengin.

Kızılırmak, Türkiye’nin üç ırmağından bir tanesi olarak bilinir ve doğal güzelliğini Avanos’ta kaldığı kısımdır. Daha çok turistler fotoğraf çekinirler. Bu köprü ilçenin adeta simgesidir.

Deve Peri Bacası, Kapadokya’nın en güzel doğa güzelliklerinin arasında yerini alır. Kış aylarında beyaz bir örtü üstüne almışçasına masum ve eşsiz durur.

Avanos’ta Ne Yenir?

Tatile çıktığımızda nereye gidersek gidelim. Gittiğimiz yerin tatları bize orasıyla alakalı çok detay verir. Avanos’unda bu anlamda pek çok lezzetleri var. Damak tadınızı çeşitlendireceğiniz, tarihi ve turistlik yerleri bir yana Avanos’un efsane lezzetlerini tanımak ister misiniz?. Zengin yemek kültürü olan Avanos’un yerli yabancı herkese hitap edecek yemekleri var. Bağ Pilavı, Bazlaması, Hamursuz Çıtlaması ile bütün restoranlarda günümüzün şartlarına göre ayarlanarak pişiriliyor. Ayrıca muhteşem testi kebabı olarak anılan Fırında Çömlek Eti en çok sevilen lezzetlerden.

Avanos’ta Nerede Kalınır?

Avanos’ta her bütçeye hitap eden otel bulmak oldukça kolay. Bu oteller ayrıca turistlik alanlara çok yakındır. Yani konaklama yapılan yerlerden çok rahatlıkla Avanos’u gezebileceksiniz. Turistlerin ilgi odağı olan otellerde mimarisinde doğa görünümün adeta esinleri var. Renkleri de genellikle kum rengidir. Avanos’a hitap eden mimarileriyle ön plandadır. Hava balonlarının o muazzamlığını görebileceğiniz otellerde, hemen hepsinde gezinti hizmetleri mevcut. Yaz aylarında daha çok turiste ev sahipliği yapan Avanos, bulunduğu konum itibariyle bir deniz kıyısında değil. Ancak, tarihi güzellikleri ve balon turizmin canlı olması sebebiyle pek çok turisti ağırlar. Her yıl yerli yabancı milyonlarca turist Avanos’a gelir. Hem dini alanları, hem de kültürel alanlarda çok fazla uğrak noktası vardır. Avanos’ta yer alan başlıca konaklama yerleri arasında; Sevdalı Konuklar Konukevi, Akman Butik Otel, Akman Butik Hotel, Suhan Cappadocia Hotel & Spa, Duru Hotel Cappadocia, By Cappadocia Hotel & Spa ve Miracle Cave Hotel bulunuyor.